Vĩ Đại Do Lựa Chọn là quyển sách dành cho các doanh nhân và các nhà lãnh đạo, người đang trong quá trình chèo lái con thuyền công ty của mình vươn lên hướng đến sự vĩ đại vĩnh cửu.
1. Đôi nét về tác giả Jim Collins
Jim Collins tên đầy đủ là Jim C. Collins, ông sinh năm 1958 tại Colorado, Mỹ. Ông là một nhà nghiên cứu, 1 nhà văn và là một nhà tư vấn kinh doanh tài ba.
Ông từng làm giám đốc sản phẩm của hãng Hewlett Packard, sau đó chuyển sang giúp vợ quản lý sự nghiệp thể thao đang phát triển rỡ của bà.
Với vai trò là một nhà văn, Jim Collins là 1 trong những tác giả có nhiều sách bán chạy nhất thế giới. Những tác phẩm của ông đã gây tiếng vang lớn và tạo động lực cho nhiều CEO, để giúp họ vượt qua những thăng trầm và đưa công ty vươn mình ra thế giới.
3 tác phẩm bán chạy nhất và làm nên tên tuổi của Jim Collins là: Từ tốt đến vĩ đại, Xây dựng để trường tồn, Vĩ đại do lựa chọn.
2. Có nên đọc sách Vĩ Đại Do Lựa Chọn nếu bạn không phải nhà lãnh đạo?
Tôi biết đến sách Vĩ Đại Do Lựa Chọn là khi tôi đang ở trong giai đoạn khó khăn của cuộc sống. Tôi cảm thấy mọi thứ đều bế tắc, luôn có một nỗi lo lắng vô hình về sự lựa chọn áp đặt lên mình.
Tôi bị hoang mang khoảng 1 tuần. Và trong một thoáng nhìn lướt qua tên sách trên Tiki, tôi đã mua ngay mà không tìm hiểu bất cứ điều gì. Tôi ảo tưởng Vĩ Đại Do Lựa Chọn sẽ giúp tôi giải quyết tất cả những bế tắc của bản thân.
Nhưng đời không như là mơ, sau khi đọc hết chương I của quyển sách. Tôi ngậm ngùi đặt sách xuống bàn, mắt nhìn xa xăm và thở dài ngao ngán, vì… tôi biết...mình mua nhầm sách rồi.
Dù đã vận dụng hết tinh lực để đọc, nhưng tôi cũng không thể nào nhét được những từ ngữ uyên thâm đó vào đầu. Cái kết, là tôi “lựa chọn” để sách phủi bụi trên giá để ra đi tìm sự vĩ đại khác của bản thân.
Tuy nhiên, cuộc sống luôn nhiều điều bất ngờ xảy đến mà bạn không ngờ được. Sự kiện lớn nhất trong năm 2021 là dịch COVID và tôi thất nghiệp. Tôi có rất nhiều thời gian để đọc sách. Sau khi đọc hết những quyển sách còn dư trên giá của mình, tôi quyết định “tiêu” thời gian với sách “Vĩ Đại Do Lựa Chọn”.
Một lần nữa mở sách ra, nhưng với tâm thế và tư duy không phải của 1 đứa làm thuê. Tôi nhận ra Vĩ Đại Do Lựa Chọn không đơn thuần chỉ dành riêng cho những nhà lãnh đạo, mà trong những câu chuyện đó là bài học quý giá về cách ứng xử của mỗi cá nhân khi vượt qua những nghịch cảnh trong cuộc sống.
Càng đọc, tôi càng bị cuốn hút vào những luận điểm vừa đúng lại vừa sai. Tôi biết thêm các kiến thức kinh tế và lịch sử của các công ty chủ chốt trong nền kinh tế thế giới vào những năm 1900s.
2. Tóm tắt sách Vĩ Đại Do Lựa Chọn
Vĩ đại do lựa chọn không đơn thuần là một quyển sách, nó là một đề tài nghiên cứu thực sự.
Với đối tượng nghiên cứu là các công ty phát triển trong thời kì kinh tế biến động vào cuối thế kỉ 20, tác giả đã phác họa một cách chi tiết điểm khác biệt làm nên thành công của các công ty vĩ đại – hay gọi công ty 10x.
Những nguyên tắc chủ chốt làm nên sự vĩ đại của công ty
Dựa trên nghiên cứu các sự kiện lớn của các công ty thành công, Jim Collins đã đúc kết lại 3 nguyên tắc cốt lõi cho sự phát triển vững chắc của mỗi doanh nghiệp.
1. Kiên định với nguyên tắc tới mức cuồng nhiệt.
2. Sáng tạo theo kinh nghiệm.
3. Biết sợ hãi một cách hữu ích.
Hai nguyên tắc để lại ấn tượng cho tôi là Sáng tạo theo kinh nghiệm và Biết sợ hãi một cách hữu ích. Tôi nhớ nó không phải tính đúng của nguyên tắc chúng mà bởi sự mâu thuẫn trong các dẫn chứng của tác giả.
Nguyên tắc Sáng tạo theo kinh nghiệm
Với nguyên tắc Sáng tạo theo kinh nghiệm, tác giả đưa ra một ví dụ về Anday Grove – Giám Đốc điều hành của công ty Intel.
Ông có một khối u trong tuyến tiền liệt. Nhưng ông không tin cách điều trị của bác sĩ, nên ông đã tự nghiên cứu tất cả các kiến thức y học liên quan đến bệnh u tuyến tiền liệt, rồi xây dựng một phác đồ điều trị riêng cho bản thân. Nghe thật điên rồ phải không?
Nhưng ở một khía cạnh nào đó, câu chuyện này không đủ thuyết phục tôi cách mà Anday Grove làm là sáng tạo “Sáng tạo theo kinh nghiệm”.
Từ nguyên tắc này, tôi rút ra bài học:
Hãy nghiên cứu mọi thứ một cách cẩn thận rồi đưa ra hướng giải quyết.
Câu hỏi đặt ra là: Đâu phải dữ kiện lúc nào cũng phản ánh đúng thực tế đâu nhỉ? Hơi khó hiểu!
Nguyên tắc Sợ hãi một cách hữu ích
Khi nghe câu này, bạn có thấy mâu thuẫn với quan điểm của nhiều người hiện nay không?
Trong hành trình của mình, điều tôi nghe nhiều nhất là: Phải vượt qua nỗi sợ hãi. Không được sợ hãi. Hãy tiến về phía trước chứ đừng để nỗi sợ che mắt. Sợ hãi chỉ làm cho bạn chùn chân. Tuy nhiên, quyển sách này lại cho tôi một cái nhìn mới về sự sợ hãi.
Một sự thật hiển nhiên là những nhà lãnh đạo cẩn trọng nhất là những nhà lãnh đạo biết sợ hãi nhất. Nói một cách dễ hiểu là họ có khả năng dự báo được mọi rủi ro tiềm tàng, luôn trong tư thế chuẩn bị mọi phương án đối phó xử lí khủng hoảng.
Những nhà lãnh đạo 10x, họ luôn sống trong nỗi sợ hãi, họ tạo cho mình áp lực để đối diện với nó, luôn nhắc nhở bản thân về những tình huống bất ngờ có thể xảy ra.
Một giám đốc cũ tôi đã từng nói:
“Nhà lãnh đạo giỏi là người nhìn ra được những rủi ro chứ không phải là nhìn thấy cơ hội”.
Nhưng khi ấy, tôi vẫn chưa hiểu ý nghĩa câu nói đó, mà chỉ tự lẩm bẩm: “Có mà anh chị lo xa quá, anh chị không dám mạo hiểm, nếu cứ nhìn vào những rủi ro như vậy thì sẽ bỏ qua biết bao nhiêu cơ hội lớn đây”.
Nhưng qua một quá trình làm việc trực tiếp, tôi lại bị ảnh hưởng bởi suy nghĩ đó. Điều này tôi cũng không rõ là tốt hay xấu nữa, vì nhiều lúc tôi không kiểm soát được chính nỗi sợ hãi thái quá của bản thân.
Khi nhìn một vấn đề, lúc nào tôi cũng bắt đầu nhìn đến những rủi ro có thể xảy ra, và những rủi ro này làm cho tôi sợ hãi và bỏ qua nhiều cơ hội tốt.
Với nguyên tắc này, bài học rút ra là:
Đừng cố tỏ ra là mình không biết sợ hãi, chỉ có đã từng sợ hãi thì bạn mới khiến cho bản thân có thể đối mặt với mọi tình huống bếp bênh một cách tốt nhất và linh hoạt nhất.
Điều này có thể không đúng cho mọi nền kinh tế, nhưng ở thời kì thế giới có nhiều biến động thì nó lại là một chân lí đơn giản và cốt yếu.
Điển hình như tình trạng bệnh dịch năm vừa rồi, nếu các công ty không biết sợ hãi và không dự trù phương án xử lí rủi ro, thì chắc chắn sẽ rơi vào khủng hoảng. Ngay cả bản thân mỗi cá nhân, nếu không biết sợ hãi, không dự trù một khoản chi phí cho bản thân, thì dịch bệnh sẽ khiến bạn kiệt quệ.
Quan điểm về Hành trình 20 dặm
“Hành trình 20 dặm” là quan điểm rất mới lạ và không xa rời 3 nguyên tắc cốt lõi.
Theo quan điểm này, với một công ty lớn, điều quan trọng không phải là sự tăng trưởng nhảy vọt, mà là sự tăng trưởng một cách kiên định và bền bỉ trong từng năm.
Bạn có thể hình dung đơn giản:
Khi bạn có dự định đi một quãng đường dài, bạn cần phải đặt mục tiêu mỗi ngày phải đi được bao nhiêu km. Không vì thời tiết đẹp mà hôm đó bạn đi nhiều hơn quãng đường phải đi, hay vì thời tiết xấu mà bạn đi ít hơn so với mục tiêu của mình.
Điều này nghe có vẻ dễ nhưng lại không dễ chút nào. Để tính toán được đâu là mục tiêu phù hợp nhất, bạn phải nghiên cứu tìm tòi và đo lường thật cẩn trọng. Sau khi có mục tiêu, việc kiên trì và nhất quán thực hiện nguyên tắc đó là mấu chốt làm nên thành công.
Ví dụ đưa ra phân tích là 2 công ty: Stryker và USSC , 2 ông lớn ngành thiết bị y tế. Trong đó John Brown là người đã dẫn dắt Stryker đi theo chặng đường 20 dặm. Vào những năm 1990, ông đã đặt ra một sự kiềm chế cho công ty như sau:
Trong một năm không bao giờ đi quá xa, không bao giờ phát triển quá mức.
Điều này rất khó khăn khi những con mãnh thú đang không ngừng vồ vập vào thị trường phố Wall. Áp lực đó, khiến mọi công ty bắt buộc phải gồng mình phát triển, và Stryker dường như luôn tăng trưởng chậm hơn so với so với công ty đối thủ trực tiếp là USSC (Công ty đã tăng trưởng 248% chỉ trong 3 năm).
Nhưng John Brown đã ý thức việc duy trì hành trình 20 dặm của mình, ông chỉ đặt ra một mục tiêu tăng trưởng cố định hàng năm là tăng 20% so với năm trước. Cuối cùng ông đã đạt được mục tiêu trong hành trình 20 dặm của mình sớm hơn 90% thời gian. Trong khi công ty USSC lại bị đánh gục bởi dông tố và bị thu mua lại.
Qua nghiên cứu, ta có thể nhận rõ những công ty có một nền tảng vững chắc và lâu dài thì điều để duy trì sự tồn tại của họ đó là sự chậm rãi và kiên quyết.
Bài học Bắn đạn nhỏ rồi mới đến đạn to
Khi có vấn đề xảy ra, điều cần làm là mổ xẻ phân tích các dữ liệu, chọn một trong số đó làm cú huých đột phá hay gọi là phát đạn lớn. Khi có viên đạn lớn, thì viên đạn này phải được bắn một cách có chủ định và định hướng rõ ràng.
Đọc tới đây, tôi nhớ đến một Giám Đốc rất giỏi trong ngành sức khỏe. Công ty anh bán rất nhiều sản phẩm, nhưng không phải sản phẩm nào anh cũng lựa chọn bung tiền marketing.
Thay vì bắn nhiều phát đạn lớn, anh thực hiện từng phát đạn nhỏ, thả tất cả sản phẩm ra một thị trường nhỏ, với mức kinh phí vừa đủ. Sau đó thu thập thông tin thị trường và phản hồi của khách hàng.
Lúc này, sự khác biệt và tiềm năng của mỗi sản phẩm sẽ phân hóa rõ nét. Khi đã có đủ dữ kiện, anh lựa chọn một sản phẩm nòng cốt và tiến hành chiến dịch bắn đạn lớn trên mọi mặt trận. Kết quả hiển nhiên rằng, mỗi sản phẩm của anh đều thành công vang dội.
Bài học Dẫn đầu trên đường tử thần
Đường tử thần của mỗi công ty cũng như gót chân Achilles. Trong quá trình phát triển của một công ty, nếu có sự kiện nào đó chạm tới đường tử thần thì một dấu chấm hết đang đợi công ty bạn.
Vậy làm sao để có thể dẫn đầu trên đường tử thần này được? Câu trả lời quay lại 3 nguyên tắc cốt yếu ở đầu sách.
- Đó là sự sợ hãi hữu ích để có khả năng lường trước và dự báo tất cả rủi ro.
- Sự chuẩn bị cho tình huống xấu nhất xảy ra, luôn tạo sẵn những bình dưỡng khí trước bất kì vận rủi nào.
- Khi rủi ro xuất hiện, hãy cảnh giác một cách cao độ, làm từng bước Thu Nhỏ rồi Phóng To, Bắn đạn Nhỏ, rồi Bắn Đạn Lớn.
3. Lời kết cho sách Vĩ Đại Do Lựa Chọn
Tôi ở vị thế một người trẻ đọc sách, chưa có nhiều kinh nghiệm, cũng như chưa từng chèo lái 1 công ty, sự hiểu biết và ứng dụng của tôi còn khá sơ sài. Nên có rất nhiều điều trong quyển sách tôi vẫn chưa thể hiểu hết được.
Nếu bạn đọc học được điều gì hay từ quyển sách này thì có thể chia mình ở dưới bài viết này nhé!
4. Tải sách Vĩ Đại Do Lựa Chọn PDF bản Tiếng Việt – Tiếng Anh
Trong thời gian chờ đợi mua sách trực tiếp. Bạn có thể BẤM TẢI SÁCH Ngàn Mặt Trời Rực Rỡ PDF tại LINK dưới đây:
TẢI VĨ ĐẠI DO LỰA CHỌN – BẢN TIẾNG VIỆT
TẢI VĨ ĐẠI DO LỰA CHỌN – BẢN TIẾNG ANH
